Memorias dun neno labrego de Xosé Neira Vilas, Sabela Pérez Fernández (4º ESO A)

VOCABULÁRIO DAS FESTAS EM PORTUGUÊS, Daniela Hermo (4º ESO A)

Cabeza da medusa de Marilar Aleixandre, Silvia Martínez Folla (4º ESO A)

 

A ladroa da biblioteca de Meirás de Eva Mejuto, Daniela Parga Verdía (4º ESO A)

 

Memorias dun neno labrego de Xosé Neira Vilas, Miguel Vaamonde (4º ESO A)

Memorias dun neno labrego é unha novela escrita por Xosé Neira Vilas, un autor galego que publicou o libro no ano 1961, mentres vivía en Arxentina. Esta obra está considerada como unha das máis importantes da literatura galega, xa que foi escrita nun momento no que o galego non se usaba apenas para escribir libros. 

O autor quixo darlle voz a un neno do rural galego, para contar como era a vida na Galicia máis pobre e esquecida. O protagonista da historia é Balbino, un neno que vive nunha aldea. El mesmo conta a súa vida, en primeira persoa, como se fose un diario ou unha carta. A través das súas palabras, imos coñecendo como é a súa familia, a escola, os amigos, os veciños e todo o que o rodea. Balbino é un rapaz curioso, soñador e algo triste, que pensa moito e se fai moitas preguntas. Moitas veces non entende por que a vida é tan dura, nin por que hai tantas inxustizas. El mesmo di unha frase que se fixo moi famosa: "Eu son Balbino. Un rapaz de aldea. Coma quen di, un ninguén". Esa frase resume moi ben como se sente: pequeno, sen importancia,esquecido pola sociedade. 

Un dos temas máis importantes do libro é a vida no rural galego. A novela describe moi ben como era a vida nas aldeas hai unhas décadas: moito traballo, pouca comida, poucas oportunidades. Os nenos e nenas tiñan que axudar nas tarefas da casa ou do campo, non podían xogar moito nin estudar todo o que querían. Balbino, por exemplo, vai á escola, pero non sempre pode asistir, e moitas veces sofre castigos ou humillacións. Os mestres non sempre trataban ben aos rapaces, e os pais tampouco mostraban moito cariño. Había moita distancia entre os adultos e os nenos. 

 A sociedade que aparece na novela é unha sociedade moi desigual. Había xente con terras e cartos, que mandaban nos demais, e logo estaban os labregos pobres, como a familia de Balbino, que apenas tiñan para comer. O protagonista vaise dando conta de que non todos son tratados igual. Sabe que, por moito que el queira estudar ou mellorar, a súa vida está xa case marcada polo lugar onde naceu. Isto dálle rabia e tristeza, pero tamén o fai pensar e soñar con outra vida diferente. Outro tema que aparece moito na novela é a emigración. 

Na Galicia daquela época, moitas persoas víanse obrigadas a marchar fóra, sobre todo a América ou a outras zonas de España, porque non había traballo nin futuro. A emigración aparece no libro como algo moi triste: a xente marcha por necesidade, non por gusto, e quedan atrás familias rotas, nenos sen pais, aldeas baleiras. Balbino escoita falar da emigración e mesmo pensa que algún día el tamén terá que marchar. A emigración, igual que o traballo duro ou a pobreza, forma parte da vida cotiá desa Galicia que se describe no libro. A novela tamén ten moitos momentos nos que Balbino fala da soidade, da incomprensión, da amizade ou da esperanza. Aínda que vive nun mundo difícil, el non perde as ganas de pensar, de imaxinar, de escribir. Gústalle observar o que pasa ao seu arredor e ten moita sensibilidade. Non é un neno calquera: é un neno que pensa por si mesmo, que se fai preguntas e que sente que a súa vida podería ser diferente. Por iso o lector se identifica tanto con el, porque todos nos sentimos algunha vez como Balbino: sós, tristes, ou con ganas de fuxir. A lingua do libro é outro dos aspectos máis importantes. 

Neira Vilas escribiu esta obra en galego, nun momento no que case ninguén publicaba nesta lingua. Usou un galego sinxelo, natural, moi parecido ao que falaban as ersoas nas aldeas. Iso fai que o texto sexa moi realista e que transmita moi ben as emocións. O feito de usar o galego tamén é unha maneira de defender a nosa cultura e a nosa identidade, e por iso esta novela tivo tanto valor. En canto á estrutura, o libro está dividido en moitos capítulos curtos, cada un cun título. Eses capítulos son como pequenas historias que Balbino recorda: unha discusión co pai, un día na escola, unha visita á feira, a marcha dun veciño que emigra... Non hai unha historia única con principio e final, senón unha suma de momentos que xuntos forman a vida do protagonista. Esa estrutura fai que a lectura sexa máis amena e permite que cada capítulo trate un tema distinto. 

O estilo do autor é moi directo e emotivo. Usa frases curtas, palabras sinxelas, pero con moito significado. Non fai falta empregar grandes palabras para facer boa literatura: Neira Vilas demostra que a emoción pode transmitirse con poucas palabras, se están ben escollidas. Ademais, ao estar narrado por un neno, o ton é moi humano, próximo, sincero. Non hai adornos nin mentiras: Balbino conta as cousas tal e como as sente. 

En resumo, Memorias dun neno labrego é unha novela que representa moi ben como era a vida na Galicia rural de hai décadas. A través dos ollos de Balbino, vemos un mundo duro, con moitas dificultades, pero tamén cheo de sentimento e dignidade. A obra fala da pobreza, do traballo, da escola, da familia, da emigración, da inxustiza... pero tamén fala da esperanza, dos soños e do valor de ser un mesmo. É un libro que axuda a comprender o pasado e que tamén nos fai pensar no presente. A pesar de ser unha historia sinxela, ten moita forza e moito fondo. Ademais, é unha obra fundamental para a literatura galega, porque foi das primeiras en contar unha historia realista, en galego, sobre xente común. Grazas a Neira Vilas, moitas persoas víronse reflectidas por primeira vez nun libro, e moitos rapaces galegos puideron ler sobre personaxes que falaban e vivían como eles. 

Por todo isto, Memorias dun neno labrego é un libro que segue a ser moi lido nas escolas e institutos, porque é sinxelo pero moi profundo, e porque axuda a valorar a nosa historia e a nosa lingua.

A esmorga de Eduardo Blanco Amor, Ainhoa Suárez Estalote (4º ESO A)

O señor Ibrahim e as flores do Corán de Eric Emmanuel Schmitt, Iago López García (4º ESO A)

O cemiterio de barcos de Francisco Castro, Claudia Rodríguez Miraz (4º ESO A)

Novo mundo. Isabel Zendal na Expedición da Vacina de El primo Ramón, Dimas Cadórniga Cachadiña (4º ESO A)

Tempo novo de Xosé Neira Vilas, traballo de Nicolás Fernández Cañás (4º ESO A)

Cartas a Lelo de Xosé Neira Vilas, Lucía Pérez Roca (4º ESO A)